Wierny Bogu, ojczyźnie, rodzinie : opowieść o Franciszku Rataju

Book

In basket

rate

Wierny Bogu, ojczyźnie, rodzinie : opowieść o Franciszku Rataju / Anna Meisnerowska. - Poznań ; Gostyń : Muzeum, 2014. - 206 s. : il. ; 24 cm.

Author

Meisnerowska Anna.

Subject

Rataj Franciszek (1894-1958) Wojsko Biografie

Postać podpułkownika Franciszka Rataja nie jest szerzej znana w Śremie. Szkoda, ponieważ urodzony w 1894 r. w Łagowie pod Dolskiem Franciszek Rataj to postać zasłużona dla naszego kraju, życie miał też ciekawe. Od młodości związany z wojskiem, walczył najpierw podczas I wojny światowej w szeregach armii pruskiej na froncie zachodnim, odznaczony Żelaznym Krzyżem, pod koniec wojny trafił do szpitala w Lesznie, skąd uciekł, aby wstąpić w szeregi powstańców wielkopolskich, później, w 1919 r., z poznańskim pułkiem walczył w obronie Lwowa przed Ukraińcami, w 1921 r. znowu wziął udział w III powstaniu śląskim, jako dowódca pułku m.in. staczając bój o Pszczynę i Górę Świętej Anny. W II Rzeczypospolitej piął się po szczeblach kariery wojskowej, dochodząc do stopnia podpułkownika. Stan zdrowia zmusił go do porzucenia koszar i przejścia do pracy w administracji wojskowej, początkowo w Państwowej Komendzie Uzupełnień w Toruniu, później w Poznaniu. Po wybuchu II wojny światowej zaangażowany w działalność konspiracyjną w Komendzie Głównej Armii Krajowej w Warszawie, znowu stanął do czynnej walki po wybuchu powstania warszawskiego, dowodząc oddziałem jako ppłk „Paweł”. Z taką przeszłością oczywiście nie miał szans na karierę w „ludowym” Wojsku Polskim; inwigilowany przez Urząd Bezpieczeństwa pracował na stanowisku biurowym w poznańskim oddziale Centrali Żelaza i Stali, zmarł w 1958 r.

zob. w.bibliotece.pl

Availability:

Wypożyczalnia dla Dorosłych

There are copies available to loan: sygn. 94(438).08 (1 egz.)

Czytelnia dla Dorosłych

Brak informacji o dostępności: sygn. 94(438).08 Cz (1 egz.)

Wypożyczalnia dla Dzieci

There are copies available to loan: sygn. 94(438) M (1 egz.)

Notes:

Bibliography, etc. note

Bibliogr. s. 205-206.

Reviews:

Głucha listopadowa noc. Trochę zimno, ale chłodu nie czują siedzący przy ognisku, w wielkopolskim lesie. Dwie osoby. On – postawny, z wyraźną żołnierską sylwetką, ona – już nie dziewczynka. On, refleksyjnie wpatrzony w strzelające iskry, ona ciekawa opowieści z powstania wielkopolskiego i jego 31 letniej wojskowej drogi do niepodległej i wolnej Ojczyzny. Mogło się to zdarzyć? Oczywiście, ale… Życie dziadka ppłk. Franciszka Rataja ps „Paweł”– bohatera trzech powstań narodowych, (...) dwu wojen światowych i wojny polsko – bolszewickiej 1920 roku, opisała Anna Meisnerowska w książce „Wierny Bogu, Ojczyźnie, rodzinie : opowieść o Franciszku Rataju”. Książka ukazała się w 120 rocznicę urodzin Pułkownika. Promowana była w dniu nadania nazwy Franciszka Rataja skwerowi położonemu w bezpośrednim sąsiedztwie pomnika Armii Poznań i Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu (12 październik 2014 r.). Tak jak autorka podaje w tytule jest to opowieść z przełomu XIX i XX wieku o środowisku, z którego wyszedł, w którym się wychował i któremu się poświęcił. Meisnerowska na tle wydarzeń historycznych w Polsce i Europie osadziła życie zawodowe i prywatne Wielkopolanina, którego życiorys wpisał się w harmonogram politycznych i wojennych wydarzeń.
To był trudny czas. Autorka w sposób chronologiczny, z niezwykłą starannością i zgodnie z faktami to udokumentowała. Po raz pierwszy zostały wykorzystane i udostępnione zbiory rodzinnego archiwum z przebiegu służby oraz licznie zachowane fotografie, przedstawiające życie prywatne Franciszka Rataja. Książka jest również obrazem powojennego życia Kawalera Orderu V Klasy Virtuti Militari. Życie Pułkownika to epizod w historii wojen i powstań XX wieku, ale jakże znaczący dla naszej niepodległości.
Publikacja została pozytywnie oceniona przez historyków (prof. zw dr hab. Bogusław Polak – autor wstępu do publikacji) jako pierwsza tego typu monografia. Do tej pory ukazywały się tylko krótkie notki biograficzne o głównodowodzącym w Powstaniu Wielkopolskim, III Powstaniu Śląskim i Powstaniu Warszawskim, ppłk. Franciszku Rataju ps „Paweł”(M. Woźniak).
W roku 2018 mija 60. rocznica śmierci Pułkownika ( 30 listopad 1958 r.), dobrze by było wejść do Biblioteki i sięgnąć po tą, jak napisała Anna Meisnerowska, opowieść o Dziadku, Żołnierzu, Powstańcu i Dowódcy aby pamiętać, że niepodległość i wolność to nie jest nam dane na zawsze. Tym bardziej, że jest dumna okazja 100-lecia jej odzyskania.
Książka edytorsko wydana jest bardzo starannie przez Media-Expo Wawrzyniec Wierzejewski.
K. L. Zieleniec, 2018